کرمانشاه بزرگترین شهر کردنشین ایران، با ۱,۴۶۸,۶۱۵ نفر جمعیت، پرجمعیت ترین شهر منطقه مرکزی غرب ایران محسوب می گردد.
سرگذشت کرمانشاه این شهر تاریخی و کهن ایران به قرن ها پیش از تاریخ به سده چهارم میلادی (۲۰۰ سال پیش از ورود اسلام به ایران) باز می گردد. این شهر تعدادی از مهمترین و با ارزش ترین کتیبه های ایران را در خود جای داده است. کرمانشاه در تاریخ، فرهنگ و هنر کشور جایگاه رفیع و بی بدیلی دارد.
شهر کرمانشاه همواره یکی از مهمترین شهرهای ایران به ویژه در زمینه کنترل مرزهای غربی کشور به شمار می رفت و در دوران ساسانی یک بار به عنوان پایتخت برگزیده شد. هم اکنون نیز از این شهر به عنوان یکی از شهرهای مهم مرزی ایران یاد می شود. در ادامه به معرفی چند جاذبه گردشگری این استان خواهیم پرداخت.
1- طاق بستان کرمانشاه
طاق بستان در دامنه کوهی به همین نام و در کنار چشمهای در شمال شرقی حاشیه کنونی شهر کرمانشاه قرار دارد. در محوطه تاریخی طاق بستان آثاری از دوره ساسانی در زمان اردشیر دوم بنام شاملسنگ نگاره و دو ایوان سنگی به نامهای ایوان کوچک و بزرگ وجود دارد. ایوان کوچک در سمت چپ سنگ نگاره اردشیر دوم و ایوان بزرگ در سمت راست ایوان کوچک دیده میشود.
این مکان تاریخی توسط "ابن فقیه و ابن رسته"، "قصرشیرین" نامیده شده است. همچنین "حمدالله مستوفی" آن را "طاق وسطام" و عدهای دیگر آن را "طاق بهستون"، "طاق بیستون" و یا "تخت بستان" نامیدهاند. اهالی محلی نیز این محل را با نام "طاق وسان" و "طاق بسان" میشناسند. چرا که "سان" در لفظ محلی به معنی سنگ است و "طاق وسان" یعنی طاقی که در سنگ کنده شده است.
طاق بستان در بلوار طاق بستان، انتهای بلوار شهيد شيرودی واقع شده است.
2- پل بیستون کرمانشاه
پل بیستون بر روی رودخانه دینور آب و در حاشیه شرقی شهر بیستون قرار دارد. این پل به نامهای پل صفوی، پل شاه عباسی، پل نادرآباد، پل دینور آب و پل کهنه نیز معروف است.
پل بیستون با جهت شرقی غربی و با پایههای ششضلعی ساخته شده است. قسمت داخلی پایههای پل با قلوه و لاشه سنگ به همراه ملاط گچ و روکار آن از سنگهای تراشیده، چیده شده است. پل بیستون دارای دو دهانه کوچک و دو دهانه بزرگ است.
بر روی برخی از سنگهای این پل نشانههایی از سنگتراشان ساسانی به اشکال مختلف دیده میشود. شواهد و مدارک باستان شناسی نشان میدهد پایههای سنگی این پل در دوره ساسانی ساخته شده است.
3- نقش برجسته هرکول کرمانشاه
نقش برجسته هرکول در سال 1337 ش به هنگام احداث جاده همدان ـ کرمانشاه شناسایی شد. این نقش برجسته که گفته میشود به دوره اشکانی تعلق دارد، مرد نیرومند کاملاً عریانی را نشان میدهد که در زیر سایه درختی بر روی نقش شیری لم داده است. او به آرنج چپ خود تکیه داده و در دست چپش پیالهای است که آن را نزدیک صورت خود نگه داشته است. او دست راست خود را روی پای راست قرار داده و پای چپش را تکیهگاه پای دیگرش کرده است.
در پشت سر این مرد، کتیبه و نقشهایی حجاری شده است که شامل درختی است که بر شاخه آن کماندان و تیردانی آویزان است و در کنار درخت گرز مخروطی شکل گرهداری نقش شده است. کتیبه مذکور که به خط یونانی است، در هفت سطر بر روی لوحی شبیه به شکل معابد یونانی نوشته شده است. مضمون این کتیبه بدین شرح است: "به سال 164 ماه پانه موی هرکول فاتح درخشان به وسیله هیاکنیتوس پسر پانتیاخوس به سبب نجات کل امن فرمانده کل این مراسم بر پا گردید".
4- معبد آناهیتای کرمانشاه
معبد آناهیتا بر سر راه همدان به کرمانشاه در مرکز شهر کنگاور قرار دارد. این معبد با حداکثر ارتفاع سی و دو متر نسبت به سطح زمینهای اطراف ساخته شده و بر روی تپهای طبیعی واقع شده است. برخی از مورخین این بنا را معبدی برای "الهه آناهیتا" دانستهاند. آناهیتا ایزد بانوی آبهای روان، زیبایی، فراوانی و برکت در دوران پیش از اسلام بوده است.
ابعاد این معبد 4 ضلعی 209×224 متر و هر ضلع آن به شکل صفهای به قطر هجده متر است. این صفهها با لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شدهاند. نمای خارجی این معبد به وسیله سنگ های بزرگی تراشیده شده و به صورت خشکه چین پوشش داده شده است. برای اتصال برخی از بلوکها، از بستهای آهنی و سربی استفاده شده است.
5- روستای هجیج کرمانشاه
روستای زیبای هجیج در محدوده سیروان در بخش مركزی پاوه واقع شده است. این روستا 1200 سال قدمت دارد و مردمان آن به زبان كردی اورامی تکلم میکنند. اغلب مردم این روستا سنی مذهب و شافعی هستند. وجود بقعه امامزاده سید عبیدالله كه از وی به عنوان برادر امام رضا یاد می شود حكایت از قدمت روستا دارد. مساحت بافت روستای هجیج 5314 هكتار است و دارای خانقاه و امامزاده، یك باب مسجد، یك باب كتابخانه، چله خانه، ... است. از کارهای مهم این روستا میتوان به صنایع دستی آن اشاره کرد.
6- سراب نیلوفر کرمانشاه
سراب نیلوفر در ابتدای منطقه سنجابی و در دامنه کوه "کماجار"، در چهارده کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه قرار دارد. سراب نیلوفر به صورت استخری وسیع، مملو از گلهای نیلوفر است که در آن غنچهها و برگهای نیلوفر سر از آب برآورده و سطح وسیعی از این سراب را پوشانده است.
سراب نیلوفر ظرفیت بهرهدهی آب فراوان دارد و برای پرورش ماهی نیز مناسب است. در سالهای اخیر جهت رفاه گردشگران و بازدید کنندگان، تأسیسات و پارکی در اطراف این سراب احداث گردیده است.
7- غار شکارچیان کرمانشاه
غار شکارچیان در دامنه کوه بیستون و با فاصله کمی از "مجسمه هرکول" قرار دارد. در سال 1949 م در این غار حفاریهایی صورت گرفت و در حدود بیست و دو هزار شی ارزشمند و تاریخی کشف گردید. اشیای کضف شده شامل ابزار سنگی و قطعات استخوان حیواناتی چون گوزن، غزال، گاو وحشی، پلنگ، شغال، گراز، روباه قرمز، سفال و بخشی از استخوان ساعد انسان بودند.
قدمت برخی از ابزارهای سنگی از نوع تیغههای سنگی به دوره پارینه سنگی جدید به عبارتی در حدود چهل هزار سال پیش برمیگردد. سفالهای مکشوفه نیز متعلق به دوره آشوری و بقیه از نوع سفالهای هخامنشی بودند.
8- غار مردودر کرمانشاه
غار مردودر در قسمت شمال شرقی غار شکارچیان، در دامنه کوه بیستون قرار دارد. این غار در حدود 170 متر مربع وسعت و 20 متر عمق دارد. ارتفاع سقف غار نیز بین 1 تا 3 متر است. این غار دارای دو دهانه است که دهانه اصلی آن در جهت جنوب ـ جنوب غربی، مشرف بر درهای پر شیب و کم عرض است و به پرتگاهی منتهی میشود و دهانه دیگر آن در جهت شرق ـ جنوب شرقی، مشرف به راهی است که به غارهای "مرآفتاب" و "مرتاریک" منتهی میگردد.
غار مردودر مربوط به دوره موستری و زارزی است و در حفاری های تاریخی ابزارهای نظیر خراشندههای جانبی و خراشندههای متقارب، ابزارهای روتوش، سنگ مادر، تراشندههای کنگرهدار، تراشندههای دندانهدار و سوراخ کنندهها بدست آمده است.
9- پارک جنگلی طاق بستان کرمانشاه
پارک جنگلی طاق بستان در دامنه کوه «پرآو» در حاشیه شمالی شهر کرمانشاه قرار دارد. این پارک دارای عناصری طبیعی نظیر چشمه، کوهستان، فضای سبز، نقش برجستههایی از دوره ساسانی، ... است. دریاچههای مصنوعی نیز محیطی جذاب و دیدنی را در این ناحیه به وجود آورده است. پارک جنگلی طاق بستان به دلیل امکانات تفریحی و آثار تاریخی یکی از پرجاذبهترین مناطق کرمانشاه محسوب میگردد.
به دلیل موقعیت طبیعی و آب و هوای معتدل، این محل مورد توجه پادشاهان ساسانی قرار میگرفته و آن را برای تفریح و شکارگاه سلطنتی خود انتخاب کرده بودند. در دو طرف ایوان بزرگ طاق بستان نیز، صحنههای شکار شاه ساسانی حجاری شده است.
10- سراب کرند کرمانشاه
سراب کرند در شهرستان دالاهو یکی از 50 منطقه نمونه گردشگری استان کرمانشاه است. پوشش گیاهی و طبیعی متنوع، ارتفاعات و صخره های زیبا، آب و هوای مطبوع، جاذبه های کوهستانی، ارتفاعات زیبا و مسیر کوهنوردی )، از جمله ویژگی های بارز منطقه نمونه گردشگری سراب کرند در شهرستان دالاهو است.
در این منطقه علاوه بر کوهنوردی میتوانید به کایت سواری، برگزاری تورهای علمی، انجام تورهای موتور سواری و دوچرخه سواری کوهستان و شکار نیز بپردازید.