استان کرمان، پهناورترین استان ایران و سومین مرکز مرتفع استان در کشور محسوب میگردد. مساحت این استان نزدیک به ۱۴ هزار هکتار و جمعیت آن ۶۳۴۱۳۲ نفر (طبق آمار ارائه شده در سال ۱۳۹۵) است. استان کرمان دارای شبهای زمستانی بسیار سرد و خشک و تابستانهای گرم است. کوههای جوپار و پلوار و جفتان در جنوب و جنوب شرق کرمان در تمام طول سال برف دارند.
کرمان جزء ۵ شهر قدیمی کشور ایران محسوب میشود که سابقه سکونت در آن به هزاره چهارم قبل از میلاد هم میرسد. مردم این استان به زبان فارسی با لهجه شیرین کرمانی صحبت میکنند.در ادامه قصد داریم به معرفی برخی از جاذبه های گردشگری این استان بپردازیم.
1- ارگ بم کرمان
ارگ بم بزرگترین بنای خشتی در جهان و هفتمین اثر ثبتی ایران در فهرست میراث جهانی است. ارگ بم در شمال شهر بم در دامنه صخره ای که حدود 60 متر از اراضی اطراف بلندتر است قرار گرفته است. این شهر 200000 مترمربع مساحت دارد و قدمت آن به 6000 سال پیش می رسد و تا حدود 120 سال پیش مسکونی بوده است. مصالحی که در ساخت این شهر خشتی بکار رفته ایت خشت خام و گل رس است. دور تا دور ارگ بم، خندقی به عرض 5 متر حفر گردیده که در مواقع خطر از آب پر می شده و راه را بر مهاجمان می بسته است. قسمت بزرگی از ارگ بم را بخش عامه نشین تشکیل میداده که محلی برای زندگی و کسب و کار آنها بوده است. مهمترین تاسیسات معماری شهری ارگ بم عبارتند از خانه میر، خانه غرب ساباط، بازار، میدان تکیه، حصاری های چهارگانه، مسجد پیامبر، زورخانه، کاروانسرا، سربازخانه، مسجد جامع، قلعه حکومتی، حمام اصطبل، خانه سیستانی و مدرسه میرزانعیم.
2- کاروانسرای وکیل کرمان
کاروانسرای وکیل که در مجموعه وکیل جنب کاوانسرای گنجعلی خان قرار گرفته است از مجموعه کاروانسراهای درون شهری شهر کرمان است. این کاروانسرا به فرمان محمد اسماعیل خان وکیل الملک والی کرمان ساخته شد. ساخت این بنا در زمان مرتضی قلی خان در سال 1287 ه.ق به اتمام رسید. این کاروانسرا که در سمت چپ بازار وکیل قرار دارد، از بزرگترین کاروانسراهای کرمان و یکی از کاروانسراهای بزرگ ایران به شمار میآید.
3- یخدان مویدی کرمان
یخدان مویدی اثری تاریخیست که از مخزن، حصار، استخر و چاله یخدان تشکیل شده است. این یخدان در زمان گذشته خارج از شهر کرمان بوده است اما اکنون به دلیل گسترش شهر کرمان در جوار خیابان ابوحامد واقع شده است.
یخدان مویدی از مصالحی نظیر خشت خام و ملات گل درست شده است. مخزن این یخدان دایره شکل است که گنبدی از نوع بستو بر روی آن احداث شده است. حصار این یخدان نسبتاً بلند و 20 متر ارتفاع دارد. این یخدان در اواخر دوره صفوی بنا شده است و نام مویدی از آن نظر است که قنات مشهور به مویدی آب آن را تامین میکرده است. یخدان مویدی در گذشته محلی برای نگهداری یخ برای ایام تابستان مردم کرمان بوده است.
4- کویر شهداد کرمان
شهداد نام یکی از بخشهای شهرستان کرمان در استان کرمان است.منطقه شهداد در 87 کیلومتری شمال شرق شهر کرمان واقع شده است و از جنوب غرب به مناطق کوهستانی و سردسیر سیرچ و از شمال شرق به مناطق کویری و گردشگری بِکری از قبیل کلوت متصل است. در زبان فارسی شهداد به عنوان اسم پسرانه استفاده میگردد و به معنای هدیه شاه است.
لازم است بدانید قدیمیترین پرچم فلزی در جهان با عنوان درفش شهداد در این منطقه کشف شده است و اکنون در موزه ملی نگه داری میشود.
5- کویر لوت کرمان
کویر لوت با مساحتی در حدود 175 هزار کیلومتر، حدود 10 درصد از وسعت ایران را در بر گرفته است. دشت لوت در جنوب شرقی ایران با مساحتی بیش از 40 هزار کیلومتر مربع در بین بخشیهایی از استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی قرار دارد. کویر لوت که بیست و هفتمین بیابان بزرگ جهان بهشمار میرود، از جمله مناطق فراگرم و خشک جهان است.
دانشمندان علت گرمای بالای کویر لوت را رنگ تیره و خشکی سطح آن دانستهاند که موجب جذب گرمای خورشید میشود. دشت لوت در سالهای ۲۰۰۴، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ گرمترین نقطه در سطح کره زمین شناخته شده است که بیشترین آن در سال ۲۰۰۵ با بیشینه دمای ۷۰٫۷ درجه سانتیگراد ثبت شده است.
6- باغ شاهزاده ماهان کرمان
باغ شاهزاده کرمان در نیم فرسنگی ماهان در دامنه کوههای تیگران واقع شده است. این باغ از یادگارهای عبدالحمید میرزا فرمانفرما (حاکم کرمان در اواخر دوره قاجار 1297ه.ق) است. باغ شاهزاده کرمان، یکی از عالی ترین و زیباترین باغ های سنتی ایران است و دارای سردر ورودی، حمام، شبکه آبرسانی و حوض میباشد. هنگام ساخت این بنا، چون خبر مرگ ناگهانی حاکم را به ماهان بردند بنایی که مشغول تکمیل سردر بنا بود تغار گچی را که بدست داشت محکم به دیوار کوبید و کار را نیمه کاره رها کرده و فرار نمود. آنطور که جای خالی کاشی های سر در این بنا همچنان باقیست.
7- باغ موزه هرندی کرمان
باغ موزه هرندی توسط مرحوم "عدل السلطان" بنا گردید و در سال 1313 شمسی به مرحوم "ابوالقاسم هرندی" فروخته شد. در طبقه پایین این بنا که مربوط به اواخر دوره قاجار است، موزه سازهای سنتی استاد مسعود و در طبقه فوقانی آن موزه باستان شناسی قرار دارد.
گفته میشود "رضاخان" در مسیر آخرین سفر تبعیدیش در این منزل سکونت داشته و به همین دلیل قسمتی از باغ توسط مالک به وزارت فرهنگ و هنر وقت اهدا گردید و در نهایت سایر بخشهای آن نیز خریداری گردید.
8- تنگ برج کرمان
تنگ بُرج در واقع مسیل آبرفتی است که روان آبهای پرحجم دشت غربی لوت مرکزی به سمت مخروط افکنه های عمیق دامنه شرقی را تسهیل کرده است. این تنگ که از شاهکار طبیعی کویر لوت محسوب می شود، ابتدا بر اساس فرسایش آبی و بادی بوجود آمده است. قدمت تشکیل این تنگ به زمانهای بوجود آمدن سازند کلوت ها، یعنی بین دوران یخبندان اول و دوم زمین شناسی می رسد. هر چند که از زمان تشکیل این تنگ، هزاران سال می گذرد، اما در حال حاضر نیز محل عبور روان آب هایی است که بر اثر رگبارهای موقتی ایجاد می گردد.
9- حمام گنجعلی خان کرمان
حمام گنجعلی خان اثری بدیع با کاشیکاری ها، نقاشی ها، گچبری ها، مقرنس کاری ها و کاربندی های زیبا با به کار گرفتن سنگها و تزئینات سنگی بسیار ظریف است. مساحت این حمام در حدود حدود 1000 متر مربع است و ورودی حمام در بازار جنوبی واقع شده است. حمام گنجعلی خان مجموعه ای از تلفیق هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون با فضایی مناسب است. معمار حمام استاد محمد معمار یزدی است که به راستی اوضاع فرهنگی و اقلیمی زمان و محیط خود را می شناخته و در خلق آثار فوق از هنر مندانی چون علیرضا عباسی کمک خواسته است.
10- غار ایوب کرمان
غار ایوب که در استان کرمان بر روی کوه های ایوب در شهر بابک که در استان کرمان قرار دارد. این غار در جنوب شرقی شهر "دهج" که یکی از توابع شهر "بابک" می شود قرار دارد و از مهمترین جاذبه های گردشگری در استان کرمان به شمار می رود.
غار ایوب دارای دهانه ای بسیار بزرگ است و خود یکی از ویژگی های مهم این غار محسوب میگردد. دهانه این غار طولی به اندازه ۶۰ متر و ارتفاع آن ۸۰ متر است. منشا غار ایوب گدازه های آتشفشانی است و بزرگ ترین غار آذرین کشور به شمار می رود.