استان گلستان تا سال ۱۳۷۶ بخشی از استان مازندران بود، اما در آن سال بصورت استانی مستقل به نام گلستان درآمد. مرکز این استان شهر گرگان همچون فرشی سبز رنگ در شمال ایران پهن شده است.
استان گلستان از ۱۴ شهرستان، ۲۶ شهر، ۲۷ بخش و ۶۰ دهستان تشکیل شده است. شهرستان‌های این استان عبارتند از: گمیش تپه، رامیان، گرگان، گنبد کاووس، آزادشهر، علی‌آباد کتول، مینودشت، کردکوی، بندرگز، بندر ترکمن، آق قلا، کلاله، گالیکش و مراوه تپه.
استان گلستان در ابتدا ایالت گرگان و سپس استرآباد نام داشت اما در نوشته‌های دوران اولیه اسلامی جرجان خوانده می‌شده و از اسفند ۱۳۱۶ گرگان نام گرفته است. این استان در کشت دانه‌های روغنی رتبه اول را در کشور دارد. کشاورزی و دامپروری پایه‌های اقتصاد استان را تشکیل می‌دهند. علاوه بر آن پرورش کرم ابریشم، پرورش ماهی و پرورش ماکیان به ویژه مرغ نیز در استان انجام می‌شود.
در ادامه این مطلب قصد داریم به معرفی 10 جاذبه گردشگری این استان بپردازیم.
1- پل آق قلا گلستان
پل آق قلا در شهر آق‌قلا و بر روی گرگانرود قرار دارد. این پل دارای 76 متر طول و 4 متر و 30 سانتیمتر عرض است. پل آق‌قلا دارای 4 چشمه است و پایه‌های این پل تاریخی از دوره سلجوقی باقی مانده و در زمان صفویه بر روی پایه‌های به جا مانده پل جدید ساخته شده است. ارتفاع پل تا سطح آب در حالت عادی 11 متر است.
2- مسجد جامع گرگان
مسجد جامع گرگان در زمینی به مساحت 1600 مترمربع ساخته شده و در استان گرگان واقع شده است. بنای این مسجد تاریخی متعلق به دوره سلجوقی است و از آثار آن دوره در حال حاضر تنها مناره مسجد باقی مانده كه دارای كتیبه‌ای به خط كوفی است. مسجد جامع گرگان دو بار در زمان شاه عباس اول و دوم صفوی مرمت شده است.
مسجد جامع گرگان که در بازار سنتی و قدیمی نعلبندان قرار دارد با حیاطی مرکزی به وسعت 1000 متر مربع دارای چهار شبستان است که چهارگوشه آن را احاطه کردهاند و دو ایوان در دو سوی شرقی و غربی آن به چشم میخورد. در داخل این مسجد بر دیوارهای ایوان غربی سنگ نوشته‌های بسیاری نصب شده است كه بسیاری از آنها فرمان‌های حكام و پادشاهان زمان در ارتباط با شهر استرآباد (گرگان فعلی) است.
3- روستای ییلاقی زیارت گلستان
روستای ییلاقی زیارت در 17 كیلومتری جنوب شهر گرگان واقع شده است و میان دو دامنه كوهستانی و جنگلی قرار گرفته است. این روستا دارای آب و هوایی معتدل است و در ادامه جاده ناهارخوران به سوی کوهستان‌های جنوب شهر گرگان حدود ۱۰ کیلومتر جلوتر از ناهارخوران قرار گرفته است. این روستا به دلیل هوای نسبتاَ خشک و خنکش بازدیدکنندگان بسیاری دارد.
روستای زیارت جاذبه های گردشگری زیادی نظیر چشمه آبگرم، آبشارهای زیبا، امامزاده، بافت قدیمی روستا و ... دارد. نکته قابل توجه در این روستا بالا بودن میانگین عمر مردم است که حتما دلیل آن زندگی طبیعی و استفاده از مواد غذایی جنگلی است.
4- آبشار کبودوال گلستان
آبشار کبودوال یکی از بزرگترین آبشار تمام خزه ای جهان است که در 5 کیلومتری جنوب علی آباد کتول در دامنه رشته كوه البرز در دل جنگل قرار دارد. آبشار کبودوال با داشتن امكاناتی برای جلب توریست از نقاط مهم تفریحی استان گلستان محسوب می گردد. آب آبشار کبودوال زلال و شفاف بوده و زمزمه حرکت آب در فضای آرام و سکوت جنگل آرامش خاصی به انسان می‌بخشد.
5- آبشار لوه گلستان
آبشار لوه در شهر گالیکش در 15 کیلومتری غرب پارک ملی گلستان و در جنوب روستای لوه واقع شده است. آبشار لوه از مجموع چند آبشار کوچک و بزرگ که به شکل پلکانی قرار گرفته اند تشکیل شده است. این آبشار دارای 17 متر ارتفاع است که اطراف آن را درختان پهن برگی پوشانده است و محیطی زیبا و دل انگیز را ایجاد کرده است. آب این آبشار از چشمه های ارتفاعات جنوبی تامین میگردد. این آبشار یکی از مناطق خاص گردشگری شهرستان مینودشت است که نزدیکی آن به پارک ملی گلستان اهمیت آن را به لحاظ جذب گردشگر دو چندان نموده است.
6- قلعه ماران گلستان
قلعه ماران که بنامهای قلعه موران و گاهی قلعه میران نیز تلفظ می شود، در 12 كیلومتری جنوب شهر رامیان با ارتفاع 2350متر واقع شده است. این کوه قلعه مانند در گذشته مقر فرمانروایی برخی از حکام و سلاطین از جمله شاهان اشکانی بوده است. مساحت تخت قلعه ماران نزدیك به 3 کیلومتر مربع (300 هكتار) است. قلعه ماران به دلیل ارتفاع زیاد نسبت به کوه های اطراف آن مناظر و چشم اندازهای بسیار زیبایی دارد. علی رغم دارا بودن مسیری دشوار برای صعود کوهنوردان این قلعه پذیرای بازدیدکنندگان بسیاری از سراسر کشور به خصوص استان گلستان می باشد.
7- برج گنبد قابوس گلستان
برج گنبد قابوس بعنوان یکی از بهترین اثر مهندسی تاریخ بشر به دستور "شمس‌المعالی قابوس بن وشمگير" حاکم سلسله زیاریان و ادیب، در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی در پایتخت زیاریان ساخته شد. وی مشهورترين پادشاه آل زيار بود و پدربزرگِ کسی بود که کتاب "قابوس نامه" یعنی یکی از ماندگارترین کتاب‌های تاریخ ایران را نگاشت و خودش هم یکی از ماندگارترین بناهای ایران را در این سرزمین به یادگار گذاشت. برج گنبد قابوس تماما از آجر ساخته و به عنوان بلندترین برج تمام آجری جهان شناخته می شود. این برج که لقب برج آزادی را نیز به آن داده اند، در شمال شرق کشورمان و در استان زیبای گلستان واقع شده است.
8- جنگل ناهارخوران گلستان
جنگل باستانی ناهارخوران گرگان در جنوب شهر گرگان قرار گرفته است و از جاذبه های اصلی شهر به شمار می رود. جنگل ناهارخوران حدود 300 هکتار وسعت دارد که 168 هکتار از آن از سال 1338 به منظور ایجاد تفرجگاهی برای اهالی گرگان، توسط سازمان جنگل ها و مراتع کشور در اختیار شهرداری گرگان قرار گرفت و امکانات رفاهی و گردشگری در آن احداث گردید.
با توجه به موقعیت جغرافیایی جنگل ناهارخوران و قرارگیری آن در دامنه کوه، دره ها و آبریزهای فراوانش هوش از سر گردشگران می برد.
طبق پژوهش ها قدمت این جنگل تاریخی و منطقه جنگلی آن به ۴۰ میلیون سال پیش یعنی دوران ژوراسیک بازمی گردد. جنگل ناهارخوران قسمتی از مجموعه جنگل‌های هیرکانی به شمار می آید.
9- آبشار های شیرآباد گلستان
آبشار های شیرآباد گلستان در روستای شیرآباد واقع شده است. با رسیدن به این روستا جلوه ای دیگر از طبیعت بکر کشورمان را پیش رو خواهیم داشت. با دور شدن از این روستا در میان دره ای زیبا و پوشیده از درخت که به پارک جنگلی شیرآباد نیز شهرت دارد، به یکی از شاهکارهای آفرینش خواهیم رسید. در این دره ۱۲ آبشار بزرگ و کوچک که با نام آبشارهای شیرآباد معروف هستند هر یک با شکوهی خاص تصویری دیدنی را برای گردشگران به نمایش میگذارند.
آبشارهای شیرآباد در امتداد یکدیگر هستند و به صورت پلکانی در مسیر رودخانه ی خروشان شیرآباد قرار گرفته اند. شیب‌های تند رشته کوه‌های البرز در ناحیه شرقی و وجود چشمه های فراوان در دامنه کوه قلعه ساران، موجب پیدایش این آبشارها شده است. آبشارهای شیرآباد به عنوان يک اثر طبيعی و ملی در فهرست سازمان محيط زيست قرار دارد.
10- بازار نعلبندان
بازار نعلبندان که قدمتى دیرینه دارد، از نظر سبک معمارى یکى از زیباترین بازارهاى شمال ایران محسوب میگردد. قدمت بازار نعلبندان یا بازار قدیمی گرگان به سال ۳۷۵ هجری قمری باز میگردد. این بازار دارای چندین راسته مختلف است که با فرعی‌هایی به یکدیگر متصل شده‌اند.
بازار قدیمى گرگان در بافت قدیمی گرگان حد فاصل چهار راه میدان تا سه راه میرکریم و میدان قیصریه قرار دارد و از جنوب به خیابان امام خمینی و از غرب به محله سرچشمه متصل است.
در حال حاضر در این بازار تاریخی حدود ۱۵۰ مغازه فعالیت می‌کنند که در این میان میتوان گاری هایی را هم مشاهده کرد که در بازار رفت و آمد می‌کنند و اجناس خود را می‌فروشند. به دلیل وجود بزازی‌های زیادی در قسمت آغازین بازار، این بازار یکی از مراکز عمده فروش پارچه محسوب میگردد.
