تاریخ خبر: یکشنبه 20/بهمن/98
ولی جهانی، معاون میراث‌فرهنگی اداره کل استان گیلان از کشف سطحی پوشیده از کاشی‌های لاجوردی در زیر لایه‌های بتنی مسجدتاریخی صفی رشت خبر داد.
وی در روز شنبه 19 بهمن‌ماه 98 ضمن اعلام این خبر گفت: در پی فعالیت‌های باستان‌شناختی و مرمتی مسجد صفی رشت، در کف بخش شاه‌نشین دیواره شمالی مسجد، قاب‌های کاشی‌کاری‌شده‌ای از زیر لایه‌های بتنی و پوشش مرمرین سطح فعلی مسجد کشف شده است.
معاون میراث‌فرهنگی اداره کل گیلان افزود: این قاب‌های کاشی‌کاری شده متشکل از کاشی‌های مربعی به ابعاد ۱۵×۱۵ سانتی‌متر است که به روش دست‌آزاد، نقوش اسلیمی و گل و بته به رنگ لاجوردی بر زمینه سفید بر آن‌ها نقش شده و نواری فیروزه‌ای بر قطعات کاشی‌های جانبی، قاب کاشی را به صورت مستطیلی در بر گرفته است.
ولی جهانی با اذعان به تفاهم نامه‌های فی مابین اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان در خصوص فعالیت‌های باستان شناسی و مرمتی برای مرمت و احیای این بنا خاطرنشان کرد: در جریان مطالعات مرمتی این بنا به منظور درک روند تکاملی مسجد صفی و شناخت هر چه بیشتر بخش‌های الحاقی، فروردین ماه سال‌جاری اقدام به کاوش در گمانه‌ای به ابعاد 1/5×1/5 متر در شبستان مسجد شده که حاصل آن شناخت بخش‌های الحاقی و کشف تزئینات بر محل کاشی‌کاری بوده که به فهم وضعیت ظاهر تاریخی بنا بسیار کمک کرده است.
وی با بیان اینکه اطلاعات حاصل از این کاوش‌ها بر اساس توافقات انجام گرفته در طرح مرمت و احیای بنای مسجد مورد استفاده قرار خواهد گرفت افزود: بر اساس این طرح بخش‌های الحاقی که در دوران معاصر به بنا اضافه شده حذف خواهد شد که در نتیجه گلدسته این مسجد همچون گذشته از قید بخش‌های الحاقی آن آزاد می‌شود و تزئینات این مسجد نیز با اتکا به داده های باستان‌شناختی به شکل اولیه خود باز خواهد گشت.
جهانی با اشاره به مستندات مکتوب تاریخی، افزود: مسجد صفی که با نام‌های سفید و شهیدیه نیز شناخته می‌شود پیش از به قدرت رسیدن شاه اسماعیل صفوی دایر بوده و از این لحاظ از قدیمی‌ترین بناهای برجا و سالم تاریخی شهر رشت به شمار می‌رود؛ مسأله‌ای که کشف شواهد مادی باستان‌شناختی شامل سفال و تزئینات معماری چون کاشی متعلق به قرون ۱۰-۸ ه. ق. در کاوش‌های باستان‌شناسی اخیر، تاریخ نخستین بخش این مسجد را دست‌کم به دوره ایلخانی عقب برده است.
