سمنان یکی از استانهای ایران است که در جنوب رشته‌کوه البرز واقع شده است. مرکز این استان شهر سمنان است و بر سر دو شاهراه اصلی کشورمان قرار گرفته و دارای موقعیت جغرافیایی استراتژیکی میباشد. سمنان استان در میان جاده اصلی تهران به شهر مقدس مشهد و همچنین بر سر راه استان های شمالی کشورمان از جمله گلستان و مازندران قرار گرفته است. فاصله سمنان تا تهران ۲۱۶ کیلومتر است و این استان از شرق با شهرهای دامغان شاهرود، از شمال به درجزین، مهدی‌شهر و شهمیرزاد و از غرب با سرخه همسایه است.  مساحت این استان ۹۷۴۹۱ کیلومتر مربع است و حدود ۸٫۵ درصد از خاک کشور را به خود اختصاص داده است.
سمنان دارای آب و هوای خشک و معتدل بوده و نژاد مردم آن آریایی است و ساکنین آن به زبان فارسی سخن می‌گویند.
استان سمنان در کنار جاذبه‌های طبیعی اش، جاذبه‌های تاریخی زیبایی هم دارد و یکی از شهرهایی است که پیشینه تاریخی پرماجرایی دارد و به این شهر می‌توان با دید یک شهر تاریخی پر افتخار نگاه کرد.
در ادامه این مطلب قصد داریم به معرفی برخی از جاذبه های طبیعی و تاریخی استان سمنان بپردازیم.

1-    پارک ملی کویر سمنان
پارک ملی کویر که از جاذبه های طبیعی استان سمنان است دارای مجموعه گیاهی و جانوری ویژه‌ای است که به طور شگفت آوری با منابع ناچیز و محدودیت های زیستی محیط خود سازگار است. این پارک نمونه ای از اکوسیستم های خشک و بیابانی است که مقدار باران ناچیز آن، اجازه فعالیت های کشاورزی را نمی‌دهد.
اراضی مسطح پارک ملی کویر با پوشش گیاهی کویری و نیمه کویری، زیستگاه پستاندارانی مانند پوزپلنگ و گورخر است. این پارک طبیعی دارای گونه های متنوع گیاهی است و پوشش گیاهی آن در دشت های هموار و کوهستان ها، زیستگاه‌هایی بسیار مناسبی برای زیست وحوش مختلف فراهم کرده است. بخش کوهستانی این پارک ملی دارای پوشش گیاهی استپی است و زیستگاه تعداد قابل توجهی وحوش کوه زی مانند کل، بز، قوچ و میش میباشد.

2-    جنگل ابر سمنان
جنگل ابر ) در 45 كیلومتری شمال شرق شاهرود واقع شده است. این جنگل زیبا و خوش آب و هوا از جنگل های بكر و زیبای استان سمنان است که در دسته جنگل های هیرکانی ایران است و به دلیل اینكه فضای جنگل را پوششی از ابر فرا می گیرد، جنگل ابر نامیده می‌شود. پایین بودن درجه حرارت در فصل گرما، وجود چشمه سارهای فراوان، ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، آب و هوای دلپذیر و پوشش جنگلی متنوع از جمله ویژگی های این جنگل است. همه روزه تعدا زیادی از گردشگران برای بازدید از این طبیعت زیبا به این منطقه سفر میکنند.

3-    چشمه قلقل سمنان
چشمه قلقل در 60 کیلومتری شمال غربی شهرستان دامغان واقع گردیده است. چشمه قلقل در میان یک تنگه کوچک اما سر سبز و زیبا واقع شده است. برای رفتن به این چشمه دیدنی و خاطره انگیز، ابتدا روستاهای کوهستانی صح، دروا، تویه و دهخدا را طی نموده سپس جاده حاشیه دفتر مخابراتی روستای دهخدا را 1/5 کیلومتر به طرف شمال غربی پیموده تا به محل چشمه برسید.
آب چشمه قلقل چون در بالاترین نقطه منطقه تویه دروار واقع شده است سرد و گوارا می باشد و از انتهای شکاف هفت متری یک کوه سنگی قلقل کنان می جوشد و خارج می شود.

4-    موزه شاهرود سمنان
موزه شاهرود سمنان در سال 1368 گشایش یافت و در حقیقت ساختمان قدیم شهرداری (بلدیه) شاهرود است. موزه شاهرود دارای دو طبقه و دو بخش مجزای مردم شناسی و باستان شناسی است. در بخش مردم شناسی این موزه، اشیایی همچون پوشاک سنتی، زیورآلات، دست بافت ها، اسناد و قباله ها قرار دارد. در بخش باستان شناسی نیز آثاری از تپه های تاریخی شاهرود، دامغان و سمنان از جمله تخت سنگ چخماق به نمایش گذاشته شده است.

5-    کاروانسرای عین الرشید سمنان
کاروانسرای عین الرشید سمنان در مسیر راه تاریخی سفید آب–سیاه کوه و در 2 کیلومتری جنوب غربی کاروانسرای قصر بهرام واقع شده است. برای ساخت این کاروانسرا از مصالح سنگی برای پی و سکو سازی استفاده شده است و مصالح به کار رفته در دیوارها و سقف عمدتا آجری استکه با دقت فوق العاده ای در کنار هم چیده شده است. سقف این کاروانسرای صفوی دچار آسیب جدی شده است و نیاز به مرمت و بازسازی دارد.

6-    تنگه داستان سمنان
تنگه داستان سمنان در 7 کیلومتری غرب مجن در منطقه‌ای تحت عنوان دشن تلی و اسپید خاک واقع شده است. این تنگه و آبشار از جاذبه‌های گردشگری شهرستان شاهرود است که تا کنون ناشناخته مانده است. آبشـار داستان در میان تنگه‌ای به نام داستان با ارتفاع 12 متر در بین دو سنگ عظیم الجثّه جاری است.  طول تنگه در حدود 2 کیلومتر و عرض تقریبی آن 5 متر است. فضای تنگ حالتی شگفت انگیز دارد و بیننده در نگاه اول می‌پندارد که سنگ‌ها تا لحظاتی دیگر در حال فرو افتادن هستند.
به گفته کاوشگران این تنگه در اثر زلزله‌ای در سال‌های بسیار دور ایجاد شده و رودخانه منتهی به آبشار از این تنگ می‌گذرد. این تنگه و آبشار زیبا و با عظمت مکان مناسبی برای صخره نوردی به نظر می‌رسد. در مسیر رودخانه آبشارهای دیگری با ارتفاع 5 تا 10 متری دیده می‌شود که جریان آن در میان تنگ بسیار جذاب است.

7-    منطقه حفاظت شده خارتوران سمنان
منطقه حفاظت شده خار توران با بیش از یک میلیون هکتار مساحت یکی از بزرگ‌ترین مناطق حفاظت شده ایران است. این منطقه در قسمت جنوب شرقی شاهرود قرار گرفته و اهمیت آن به دلیل وجود یک نوع گورخر معروف به نام گورخر ایرانی می‌باشد که همان‌گونه که از اسمش پیداست این گونه از گورخر تنها در ایران یافت می‌شود. سایر گونه های جانوری این منطقه عبارتند از: پلنگ، خرگوش، گرگ، هوبره، تشی، کبک، تیهو، باقرقره، شغال و ...

8-    برج کاشانه و مسجد جامع بسطام سمنان
مجموعه تاریخی بسطام یکی دیگر از زیبایی های معماری و تاریخی شهر سمنان است. برج کاشانه در ضلع جنوب شرقی مسجد جامع بسطام واقع شده است. این برج با ارتفاع 20 متر از خارج دارای 30 ترک و از داخل ده ضلعی است. ساختمان این بنا آجری است و در اصل گنبدی مخروطی داشته که زیر آن با کاشی فیروزه ای مزین شده است. در بخشی از این برج کتیبه ای قرار دارد که معماری آن را "محمد بن حسین بن ابی طالب دامغانی" و ایجاد آن را حدود سال 700 هجری قمری ذکر کرده اند.  
در بخشی دیگر از این محوطه تاریخی مسجد جامع بسطام واقع شده است که در زمان حکومت غازان خان ( در فاصله سال های 700 تا 706 هجری قمری) بنا شده است. میانسرای مسجد جامع بسطام سمنان  مستطیل شکل و دارای ابعاد 17 × 18،5 متر است. این بنا در ضلع شمالی برج کاشانه قرار دارد.

9-    گنبد زنگوله سمنان
گنبد زنگوله در دامغان، چشمه علی واقع شده است. تاریخ ساخت این بنا مربوط به سدهٔ ۷ هجری قمری است و گنبد کلاً از خشت خام ساخته و پرداخته شده است. از ویژگی های شاخص این بنا شیوه معماری این گنبد و چگونگی توزیع فشار گنبد به پایه‌های آن است که بسیار جالب و مورد توجه معماران و باستان شناسان واقع شده است.
این اثر در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۶۵۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

10-    خانه ابراهیم خان سمنان (شكارگاه ملاده)
خانه ابراهیم خان در استان سمنان، در روستای ملاده، 55 کیلومتری شمال شرقی سمنان واقع شده است. این خانه در سال 1287 در 2 طبقه ساخته شده است. این مجموعه شامل دو عمارت مشتمل بر خانه ابراهیم خان و قراولخانه که دارای تعداد زیادی اتاق و راهرو است. خانه ابراهیم خان در یک باغ مصفا ساخته شده و ساختمان قراولخانه یا عمارت کلاه فرنگی در گوشه دیگری از این باغ قرار گرفته است. این خانه در منطقه ای بسیار خوش آب و هوا قرار دارد.